Ενημερωθείτε
Περιοδοντικές νόσοι | Υφιζήσεις | Κακοσμία | Εμφυτεύματα | Επίκαιρα θέματα
Η περιοδοντική νόσος αποτελεί το κύριο αίτιο απώλειας δοντιών στις ηλικίες άνω των τριάντα ετών. Στις ηλικίες αυτές, ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, περίπου ένας στους τρεις, πάσχει από κάποια μορφή της νόσου. Καθώς όμως η εξέλιξή της είναι βραδεία και χωρίς σημαντικά συμπτώματα, πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν το πρόβλημά τους.
Το βασικό αίτιο της περιοδοντικής νόσου είναι τα μικρόβια του στόματος. Τα μικρόβια συγκεντρώνονται πάνω στα δόντια αρχικά σαν μικροβιακό φίλμ που δεν είναι ορατό με γυμνό μάτι. Με την πάροδο του χρόνου πολλαπλασιάζονται και μαζί με υπολείιμματα τροφής και συστατικά του σάλιου δημιουργούν την οδοντική πλάκα . Η πλάκα είναι μια υποκίτρινη μαλακή μάζα η οποία μπορεί και πρέπει να αφαιρείται με την στοματική υγιεινή. Στην περίπτωση πλημμελούς στοματικής υγιεινής, η μικροβιακή πλάκα αυξάνεται και παράγει ουσίες βλαβερές για τους στηρικτικούς ιστούς του δοντιού (ούλα, οστό). Η ενασβεστίωση της πλάκας από τα άλατα του σάλιου οδηγεί στο σχηματισμό της τρυγίας (πέτρας), η οποία διευκολύνει την περαιτέρω εναπόθεση μικροβίων. Η τρυγία είναι σκληρή και δεν αποκολάται εύκολα από τα δόντια γι' αυτό η παρέμβαση του Οδοντιάτρου ή του Περιοδοντολόγου κρίνεται απαραίτητη.
Η αρχική μορφή της περιοδοντικής νόσου είναι η ουλίτιδα. Τα ούλα εμφανίζονται ερυθρά και πρησμένα, ενώ αιμορραγούν εύκολα. Στο στάδιο αυτό είναι αντιστρεπτό γιατί δεν υπάρχει ακόμη καταστροφή των στηρικτικών ιστών του δοντιού. Ένας οδοντιατρικός καθαρισμός σε συνδυασμό με βελτίωση της στοματικής υγιεινής θεραπεύουν το πρόβλημα.
Σε περίπτωση που η ουλίτιδα παραμείνει αθεράπευτη, είναι πιθανό να εξελιχθεί σε περιοδοντίτιδα. Τα μικρόβια και η φλεγμονή επεκτείνονται κάτω από τα ούλα και καταστρέφουν το οστό που στηρίζει το δόντι. Η απώλεια του οστού οδηγεί σε απογύμνωση της ρίζας του δοντιού και στο σχηματισμό περιοδοντικών θυλάκων.
Οι θύλακοι είναι επιμήκεις σχισμές μεταξύ ούλων και ρίζας που ευνοούν την κατακράτηση μικροβίων και την εξέλιξη της νόσου αφού ο ασθενής δεν έχει καμία πρόσβαση στην περιοχή. Έτσι η απώλεια του οστού συνεχίζεται ανενόχλητη, οι θύλακοι γίνονται σταδιακά βαθύτεροι και ο αριθμός των μικροβίων και της πέτρας που περιέχουν αυξάνεται. Στο προχωρημένο στάδιο της περιοδοντίτιδας έχει χαθεί το μεγαλύτερο μέρος του οστού που στηρίζει το δόντι. Το δόντι εμφανίζει αυξημένη κινητικότητα και τελικά πρέπει να αφαιρεθεί.
Η παρουσία φλεγμονής στο περιοδόντιο έχει γενικότερες επιπτώσεις στον οργανισμό. Οι φλεγμένοντες περιοδοντικοί ιστοί αποτελούν μια ανοιχτή πληγή μεγάλης έκτασης (10-15 cm²). Τα μικρόβια που συσσωρεύονται στους περιοδοντικούς θυλάκους εισέρχονται εύκολα στην κυκλοφορία και μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε άλλα όργανα του σώματος. Τελευταίες έρευνες έχουν συνδέσει την περιοδοντική νόσο με αυξημένη συχνότητα καρδιακών και αναπνευστικών προβλημάτων, ρευματοειδούς αρθρίτιδας, διαβήτη όπως και αυξημένη συχνότητα πρόωρων τοκετών και ελλιποβαρών νεογνών.
Η περιοδοντική θεραπεία μπορεί να σταματήσει την καταστροφική πορεία της νόσου και να επαναφέρει το στόμα σε μία κατάσταση υγείας, αποφεύγοντας εξαγωγές δοντιών και τα προβλήματα που προκύπτουν από αυτές.
Είναι το πιο συχνό σύμπτωμα της περιοδοντίτιδας, αλλά μπορεί να οφείλεται και σε λανθασμένο τρόπο βουρτσίσματος των δοντιών(χρήση σκληρής ή φθαρμένης οδοντόβουρτσας, άσκηση υπερβολικής δύναμης κατά το βούρτσισμα, λανθασμένη τεχνική).
Με την υφίζηση αποκαλύπτονται οι ρίζες των δοντιών, κάτι που μπορεί να προκαλέσει υπερευαισθησία του δοντιού και τερηδονισμό.
Η δυσοσμία του στόματος δηλαδή η άσχημη αναπνοή (η οποία, όμως, δεν προέρχεται από τροφές όπως το σκόρδο, το κρεμύδι, κλπ). Συνήθως, δεν γίνεται αισθητή από τον ίδιο τον ασθενή, καθώς η μύτη μας έχει την τάση να συνηθίζει στις οσμές, ενώ αποτελεί και θέμα taboo.
Η κακοσμία του στόματος οφείλεται στα προϊόντα βακτηριδιακής διάσπασης πρωτεϊνών, σε πτητικές θειούχες ενώσεις, όπως η μεθυλομερκαπτάνη, το υδρόθειο (όταν πρόκειται για ενδοστοματικά αίτια), και το διμεθυλοσουλφίδιο (όταν πρόκειται για εξωστοματικά αίτια). Με άλλα λόγια τα μικρόβια, που υπάρχουν στο στόμα, διασπούν τις πρωτεΐνες (από τις τροφές, σάλιο κλπ) παράγοντας βρομερές ουσίες.
Η κακοσμία του στόματος οφείλεται κατά το 80-90% σε ενδοστοματικά αίτια, όπως:
1. Ουλίτιδα
2. Περιοδοντίτιδα
3. Βαθιά τερηδόνα
4. Περιστεφανίτιδα (φλεγμονή στα ούλα γύρω από τους φρονημήτες)
5. Νεκρωτικούς πολφούς
6. Ξηροστομία
7. Κακή στοματική υγιεινή/ Σφηνωμένα κατάλοιπα τροφών
8. Ακάθαρτες προσθετικές εργασίες (όπως οδοντοστοιχίες)
9. Λοιμώξεις του στόματος
και γίνεται ακόμα εντονότερη όταν συνδυάζεται με το κάπνισμα.
Σπανιότερα υπάρχουν και εξωστοματικά αίτια, όπως:
1. Προβλήματα με το αναπνευστικό σύστημα
2. Προβλήματα με το γαστρεντερικό σύστημα
3. Λήψη ορισμένων φαρμάκων
4. Συστηματικές νόσοι
Ο οδοντίατρός σας, αφού λάβει το ιατρικό σας ιστορικό, μπορεί να ελέγξει τη στοματική σας κοιλότητα και να διαγνώσει τα πιθανά αίτια της κακοσμίας. Αν η κακοσμία προέρχεται από στοματικά αίτια θα αντιμετωπιστεί άμεσα με την κατάλληλη θεραπεία.
Αν κριθεί απαραίτητο ο οδοντίατρος θα σας παραπέμψει σε ιατρούς άλλης ειδικότητας για περαιτέρω έρευνα, ιδιαίτερα αν η κακοσμία του στόματος συνοδεύεται και από άλλα συμπτώματα όπως δυσφαγία, δυσπεψία, στομαχικές διαταραχές, ρινικές εκκρίσεις, βήχα κτλ.
Τί είναι τα εμφυτεύματα;
Το οδοντικό εμφύτευμα είναι η πιο προηγμένη θεραπεία για την αντικατάσταση των ελλειπόντων δοντιών.
Τα εμφυτεύματα είναι μεταλλικές βίδες από τιτάνιο που τοποθετούνται χειρουργικά μέσα στο οστό των γνάθων και ενεργούν ως τεχνητές ρίζες δοντιών. Ο ακρογωνιαίος λίθος στην επιτυχία των εμφυτευμάτων είναι η συνοστέωση δηλαδή η σταθερή ένωση με το οστό που τα περιβάλλει. Για να επιτευχθεί η συνοστέωση (οστεοενσωμάτωση) απαιτούνται:
1. Απουσία σοβαρών προβλημάτων υγείας όπως αρύθμιστος διαβήτης, χρήση φαρμάκων που εππηρεάζουν τα οστά (πχ. Διφωσφονικά), κ.α.
2. Υγειές και επαρκές σε όγκο οστό
3. Ατραυματική και άσηπτη χειρουργική επέμβαση
4. Αξιόπιστο εμφύτευμα
5. Επαρκής χρόνος αναμονής (2-6 μήνες). Στο διάστημα αυτό οι ασθενείς χρησιμοποιούν προσωρινές γέφυρες ή οδοντοστοιχίες ώστε να μπορούν να λειτουργούν ικανοποιητικά.
Τα εμφυτεύματα προσφέρουν σταθερή στήριξη σε τεχνητά δόντια, είτε κάτω από μία μεμονωμένη θήκη, είτε σα στηρίγματα μία γέφυρας, είτε κάτω από μια τεχνιτή οδοντοστοιχία.
Η κλασική γέφυρα (όπου τροχίζονται τα παρακείμενα δόντια ώστε να γίνουν τα στηρίγματα της γέφυρας) εξακολουθεί να παραμένει μια εξαιρετική επιλογή θεραπείας. Ωστόσο, το τρόχισμα των παρακείμενων δοντιών, ειδικά όταν είναι ακέραια από εμφράξεις (σφραγίσματα) και τερηδόνες, αφαιρεί ένα μεγάλο ποσοστό οδοντικής ουσίας και τα αποδυναμώνει. Γι' αυτό όταν πληρούνται οι απαραίτητες προυποθέσεις, ένα οδοντικό εμφύτευμα είναι η ιδανική επιλογή.
Πλεονεκτήματα των εμφυτευμάτων:
Δεν απαιτούν τροχισμό των διπλανών δοντιών
Στατιστικά έχουν τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας σε σχέση με όλες τις εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές
Εμποδίζουν την περαιτέρω απώλεια οστού
Μπορούν να δώσουν σε ασθενείς με οδοντοστοιχίες ανάλογα με τον αριθμό τους είτε μια πιο σταθερή οδοντοστοιχία είτε μια ακίνητη εργασία
Τα δόντια που κατασκευάζονται πάνω τους είναι σαν τα φυσικά
Βελτιώνουν σημαντικά την μασητική ικανότητα άρα και την ποιότητα ζωής
Πως τοποθετούνται τα εμφυτεύματα;
Τα εμφυτεύματα τοποθετούνται με τοπική αναισθησία στο οδοντιατρείο.
Η χειρουργική επέμβαση είναι ανώδυνη. Τις πρώτες μέρες μετά το χειρουργείο είναι πιθανό να υπάρξει ενόχληση ή ήπιος πόνος. Παρά το γεγονός πως η αντοχή στον πόνο είναι διαφορετική για κάθε άνθρωπο, οι περισσότεροι ασθενείς ελέγχουν τον πόνο με ένα ήπιο παυσίπονο.
Πόσο κρατάνε τα οδοντικά εμφυτεύματα;
Τεκμηριωμένες επιστημονικές μελέτες δείχνουν πως τα οδοντικά εμφυτεύματα παραμένουν επιτυχημένα ακόμη και μετά από 30 χρόνια χρήσης με ποσοστό επιβίωσης των προσθετικών εργασιών που στηρίζουν πάνω από 95% στα 10 χρόνια.
Τα εμφυτεύματα έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι μόνιμα, όπως άλλωστε και τα φυσικά δόντια μας. Παρόλα αυτά πολλοί παράγοντες καθορίζουν την μακροβιότητά τους με κυριότερους την υγιεινή τους, καθώς και τις τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο για τον έλεγχο τους. Το κάπνισμα ή η άσκηση υπερβολικής πίεσης σε εμφυτεύματα που τοποθετήθηκαν πρόσφατα καθώς και το σφίξιμο των δοντιών μπορεί να αποτελέσουν παράγοντες που οδηγούν σε αποτυχία και γιαυτό θα πρέπει να αποφεύγονται ή να ελέγχονται.